Czy VO2 max jest prawdziwą miarą Twojego potencjału i czy dostarcza danych, z którymi możesz trenować? Rowerzysta robi test, aby się dowiedzieć
W kolarstwie panuje niemal perwersyjna obsesja na punkcie liczb, niezależnie od tego, czy chodzi o moc, wagę, rytm czy tętno. Prawdopodobnie jednak, siedząc na piedestale jako król danych fizjologicznych, jest VO2 max.
Często postrzegane jako ostateczny miernik sprawności, wartości pułapu tlenowego przypisywane najlepszym sportowcom wytrzymałościowym są noszone jak medale i zostały wykorzystane do wyjaśnienia, dlaczego tacy jak Lance Armstrong (pułap tlenowy 84,0) mogą sprintować Ventoux, lub jak Miguel Indurain (88,0) mógł płynąć jak motorower z prędkością 55 km/h.
Ale liczby nie mówią całej historii.
„VO2 max mierzy, jak wydajnie możesz dostarczyć tlen przez płuca” – mówi David Dixon, starszy wykładowca fizjologii ćwiczeń na University of East London.
‘Jest to ilość tlenu, jaką możesz wdychać w mililitrach na minutę, zwykle wyrażona proporcjonalnie do masy ciała”.
VO2 max zasadniczo mówi Ci, ile tlenu potrzebuje Twój organizm i ile Twoje płuca są w stanie dostarczyć – ale nie zawsze oznacza to, że zawodnik z najwyższym wynikiem wygrywa wyścig.
Aby dowiedzieć się więcej, znajduję się w laboratorium Dixona, delikatnie pedałując na rowerze statycznym wyposażonym w miernik mocy SRM z maską przypiętą do twarzy.
Wbrew zegarowi
Test pułapu tlenowego jest dość prosty. Mam wykonać prosty test rampowy, w którym opór będzie rósł z każdą minutą aż do wyczerpania. W tym momencie zostanie zmierzone moje spożycie tlenu i emisja CO2 w celu określenia, ile tlenu przetwarzałem podczas testu.
Po pierwsze, Dixon przeprowadza test, aby zmierzyć pojemność moich płuc. Chociaż pojemność płuc i pułap tlenowy wydają się być podobne, nie są one proporcjonalne.
Pojemność płuc („wymuszona pojemność życiowa” lub FVC, konkretnie) sześciu litrów prawdopodobnie odpowiadałaby VO2 max sześciu litrów na minutę, ale wskazują one na bardzo różne rzeczy.
FVC jest testowany przez wymuszony wydech do aparatury pomiarowej po wzięciu jak największego wdechu. Po wykonaniu tej czynności trzy razy Dixon ustala, że moje FVC wynosi 6,38 litra, nieco powyżej średniej dla mojego wieku, wzrostu i wagi.
Sugeruje to, że moje płuca mogą przyjmować stosunkowo duże ilości tlenu, ale nie oznacza to, że mój VO2 max będzie wysoki, chyba że moje ciało ma odpowiednie warunki, aby wykorzystać ten tlen.
Przed badaniem należy pobrać niewielką próbkę krwi, aby określić poziom kwasu mlekowego w moim organizmie, za pomocą prostego ukłucia w palec.
Mierzone są również moje ciśnienie krwi, wzrost i waga, a także wydolność tlenowa w spoczynku. Bazując na tych danych, po zakończeniu oceny VO2 max będę musiał spełnić pięć oddzielnych kryteriów, które potwierdzą, że był to prawdziwy test maksymalny.
'Potrzebujemy mleczanu powyżej ośmiu, tętna w zakresie 10 uderzeń od maksymalnego, RPE [częstotliwości postrzeganego wysiłku] 19 lub więcej, współczynnika wymiany oddechowej powyżej 1,03 i stabilizacji wydajności tlenu” - mówi Dixon.
Te kryteria zapewniają, że jeśli będę miał zbyt słabą wolę, aby zmusić się do maksimum, liczby ujawnią, że moje ciało jest zdolne do więcej.
Po rozgrzaniu test rozpoczyna się od 100 watów i jest ustawiony na zwiększanie w odstępach 20 watów co minutę. Idealnie, test powinien trwać od sześciu do 12 minut, co oznacza, że Dixon przewiduje, że osiągnę wyczerpanie około 300 watów.
W miarę jak intensywność powoli wzrasta, asystent laboratoryjny prosi mnie o wskazanie mojej aktualnej oceny bólu, punktacja na 20, aby zademonstrować mój RPE.
Na razie jest to około 6 znaku, gdzie zaczyna się skala, ilustrująca niski wysiłek. Pierwsza połowa testu jest bezbolesna. Z minuty na minutę wskazuję na niskie liczby na wykresie RPE i idę dalej.
Na komputerze Dixona powstaje wykres, oparty na odczytach z analizy oddechu i pulsometru, który przedstawia wolną drogę mojego organizmu do wyczerpania.
Mam do 300 watów. Test już zbliża się do zamierzonego punktu kulminacyjnego, ale jasne jest, że przekroczy 12 minut, zanim osiągnę maksimum. Nie mam pojęcia, gdzie skończę, ponieważ rzadko trenuję z odczytami mocy, chociaż wiem, że na moich cotygodniowych sesjach na rolkach mogę wytrzymać około 320 watów na pół godziny, jeśli naprawdę się zakopię.
Przy około 360 watach zaczynam się niepokoić gehenną, w którą mam zamiar się zanurzyć.
Linie przecinające się
Kluczowym kompromisem w płucach i mięśniach podczas ekstremalnych ćwiczeń jest równowaga między tlenem a dwutlenkiem węgla.
W normalnych warunkach wdychasz i pochłaniasz pewną ilość tlenu oraz wydychasz mniejszą ilość CO2. Zwykle ten stosunek CO2 do tlenu (wymiana oddechowa) wynosi około 0,7.
Podczas ćwiczeń współczynnik ten stopniowo wzrasta do wartości 1,0, a w teście VO2 max przekroczy 1,0, ponieważ ilość wydychanego CO2 zaczyna przekraczać ilość pobieranego tlenu.
„Ilość wchłanianego tlenu zależy od aktywności i jej intensywności”, mówi Dixon. „Więc kiedy wkładamy cię w intensywne ćwiczenia, dążymy do maksymalnej wydajności organizmu, aby wprowadzić tlen. Kiedy osiągniemy to maksimum, używamy innych mechanizmów do funkcjonowania – systemów beztlenowych – i dlatego męczymy się znacznie szybciej. Dlatego się poddajemy”.
Według surowych danych, mój stosunek CO2 do tlenu przy 360 watach przekracza 1,0.
Nie zdaję sobie sprawy, że moje ciało pogrąża się w długu tlenowym, ale moja ocena bólu RPE wzrosła do 16 i nie mam już zbyt wiele energii, aby wskazywać na wykres.
Kiedy nadchodzi 380 watów, muszę mocno skupić się na ruchu i wydajności pedałowania, aby utrzymać rytm na poziomie 90. Kiedy pojawia się oznaczenie 400 watów, moje pedałowanie staje się bardziej chaotyczne, ręce ślizgają mi się od potu, a moje nogi czują się podarte na strzępy.
Udaje mi się iść dalej, gdy przepływa 420 watów, ale naprawdę mam problemy. Dla mnie jest to niezbadane terytorium.
Kiedy pojawia się 440 watów, robię ostatni wysiłek, ale po prostu nie mogę już kręcić korbą. Miernik mocy SRM ustalił, że nie mogę kontynuować z taką intensywnością, a opór nagle znika w bezceremonialny sposób.
Zapadam się na kraty, łapiąc oddech, ale przynajmniej nie wymiotuję ani nie mdleję, jak mi powiedziano. Ku mojej wielkiej uldze maska zostaje zdjęta z twarzy, a mój palec ponownie przekłuwany jest igłą do pobrania krwi do badania mleczanu.
Gęstość danych
Z mocą, tętnem i ogromnym oceanem danych dotyczących tlenu i CO2, 20 minut, które właśnie spędziłem na rowerze, dostarczyło wystarczająco dużo danych, aby zapewnić rozrywkę nawet najbardziej obsesyjnemu umysłowi na tygodnie.
Na początku Dixon powiedział mi, że widział wartość VO2 max 75 ml/min/kg, gdy osiągnąłem szczytową wydajność, ale potrzebna jest dalsza analiza, aby uzyskać dokładną wartość jako średnią z ostatniej minuty.
Kiedy dane zaczynają się układać, Dixon informuje mnie, że w ostatniej chwili zużyłem 5,23 litra tlenu. Przy mojej wadze 72 kg daje mi to 72,6 VO2 max. Ale czy udało mi się spełnić pięć kryteriów testu VO2 max?
‘Udało ci się osiągnąć cztery i pół z nich. Ten, który naprawdę trudno zauważyć, to plateau zużycia tlenu. Widzieliśmy początki płaskowyżu, ale potem zrezygnowałeś, więc mniej więcej tam byłeś” – mówi Dixon.
Irytujące, czuję się tak, jakbym wiedział, że test dobiega końca, mógłbym popchnąć to trochę mocniej, naciskając na ten płaskowyż i zdobywając nieco wyższy wynik testu. Dixon jednak śmieje się z tej sugestii. Liczba ta nie jest tak naprawdę otwarta na lepszy wynik dzięki lepszemu wykonaniu testu.
Ale co to wszystko znaczy? Chociaż moje VO2 max najwyraźniej stawia mnie w sferze „elitarnego sportowca”, moje wyniki na lokalnych wyścigach sugerowałyby, że tak nie jest.
„To nie tyle pułap tlenowy decyduje o Twojej wydajności”, mówi Dixon.„To zdolność do utrzymania wysokiej intensywności w tym zakresie. Możesz mieć pułap tlenowy wynoszący 70, ale jeśli twój próg wysokiej intensywności wynosi tylko 60%, będziesz wolniejszy niż ktoś z pułapem tlenowym wynoszącym 60, który jest w stanie utrzymać 80% tego.
‘Po zakończeniu tego testu siadaliśmy i ustalaliśmy Twoje cele w zależności od rodzaju wyścigów, które uprawiasz. Masz już swój pułap tlenowy, ale prawdopodobnie ważniejszy jest test progu mlekowego – obliczyć go i jak możemy go poprawić” – mówi Dixon.
Więc chociaż mogę rozkoszować się możliwością chwalenia się prawami do zdrowego zestawu płuc, pułap tlenowy jest tak naprawdę tylko narzędziem do poprawy jedynego wyniku, który naprawdę ma znaczenie – wyniku na drodze.
